26 Ocak 2018 Cuma

Teke Şenliği, Llosa - Kitap Yorumu

"Ondan korkmakla kalmıyorlardı, seviyorlardı onu; tıpkı dayak ve cezaların onların iyiliği için olduğuna inandırılan çocukların otoriter ebeveynlerini sevdikleri gibi."


Peral Bayaz'a şapka çıkarmak gerekiyor, onun sayesinde roman zaten Türkçe yazılmış gibi rahat okunabiliyor. Baskısında da okuma keyfini baltalayacak herhangi bir sorun yok. Kitaba gelirsek;

"Trujillo bir gülümsemeyle ödüllendirdi adamı." Halk ile Teke'nin arasındaki ilişkiyi özetliyor bu cümle. Halkını çok seven, halkı için elini kana bulamaktan ve bunu ifade etmekten çekinmeyen biri Teke (Raskolnikov'un cinayet hakkında düşündüklerinin mükemmel bir örneği bence Trujillo). Destekçilerinin de pohpohlamasıyla bu ülke için bir lütuf olduğunu düşünüyor, ülkesi için acımasız olmak zorunda. Halkının yanlış karar vermesinden korkuyor ve onlar yerine kendisi "doğru" kararları veriyor. Tüm dünyaya kafa tutmaya çalışıyor, başına bir şey gelirse yarattığı muhteşem eseri yok olur diye ödü kopuyor. Karşılığında da ufak tefek yaramazlıklar yapabileceğini düşünüyor. Seks manyağı bir paranoyak Teke.

Llosa'nın kalemi o kadar güçlü ki, gerçek kişiler için hazırladığı kurgu diyaloglar gerçeği harika bir şekilde tarif ediyor; bazen sinirlendiriyor, bazen çaresiz hissettiriyor, bazen de mutlu ediyor. Olaylar 1961 ve 1996 yıllarında geçiyor; hem suikast öncesini ve suikastın ülkeye etkilerini anlatıyor hem de o zamanlar senatör olan Agustin Cabral'ın kızı Urania'nın ülkeye dönmesiyle başlayan bir gününü. Urania'nın hikayesi hüzün verici, nedenini sonradan öğrendiğimiz, babasına karşı soğuk bir nefret ile hatıralarını okuyoruz. Roman bir çok yerde rahatsız edici, nedeni rahatsız edici bir dönemi anlatması. O kadar ilginç şeyler yaşanmış ki masal okurmuş gibi keyifle okunmuyor ve bazı yerlerde nefes almak için durmak zorunda kalınıyor. Ve birçok şey öğretiyor, 20. yüzyıl Dominik Cumhuriyeti tarihini, bir diktatörün psikolojisini, bir toplumun sosyolojisini...

Bu kitap Llosa'dan okuduğum üçüncü kitap, her ne kadar bundan iyisini okuyacağımı pek düşünemesem de Llosa'dan okuyacağım son kitap asla olmayacak. Yazar keşfettiğim için bu kadar mutlu olacağım aklımın ucundan bile geçmezdi.

Hiç yorum yok:

Yorum Gönder